شکستگیهای استخوان در سوانح ورزشی
شکستگی استخوانها در مسابقات ورزشی یا تمرینات ورزشی بیشتر ناشی از سقوط و ضربه یا ترومااست. شکستگی انواع مختلف دارد و عبارتند است از: 1- شکستگی کامل: استخوان کاملاً دو تکه میشود.
2 -شکستگی ناکامل (شبیه شکستگی ساقه گیاهان): استخوان کاملاً دو تکه نمیشود.
3- شکستگی چندقطعهای: در محل شکستگی بیش از دو قطعه وجود دارد.
4- شکستگی باز: استخوان شکسته شده، پوست را پاره کرده است.
5- شکستگی بسته (شامل شکستگیهای ناشی از استرس فیزیکی): استخوان شکسته شده پوست را پاره نکرده است.
6 -شکستگی ناشی از فشرده شدن: در این حالت فشار زیادی روی استخوان وارد میآید و ساختمان استخوان در هم فرو میرود و میشکند.
7- شکستگی همراه با درهم فرو رفتن قطعات حاصل از شکستگی.
8- شکستگی بهصورت کنده شدن یک تکه از استخوان: در این حالت معمولاً این اتفاق میافتد که نیروی زیادی به یک تاندون قوی وارد میآید و تکهای از استخوان که این تاندون به آن اتصال مییابد، کنده میشود.
9- شکستگی پاتولوژیک: منظور شکستگی است که در اثر یک صدمه جزئی به استخوانی که قبلاً به علت یک بیماری استخوانی ضعیف یا نابود شده است، اتفاق میافتد.
10- شکستگی استرسی:در اثر وارد آمدن فشار طولانی مدت و مکرر، استخوان ترک برمیدارد. این حالت معمولاً به دنبال فعالیت شدید و مداوم ورزشی رخ میدهد.
علایم شکستگیها عبارتند از :
درد و تورم در ناحیه شکستگی
حساس بودن ناحیه شکستگی هنگام معاینه
رنگپریدگی و بدشکلی اندام یا دفورمیتی در بعضی از موارد
فقدان نبض در زیر ناحیه شکستگی، معمولاً در اندام (دست پا)که این مسئله بسیار اورژانسی است.
کرختی، احساس سوزن سوزن شدن، یا فلج در زیر ناحیه شکستگی (اگر وجود داشته باشد، یک اورژانس است).
خونریزی یا خون مردگی در محل شکستگی
ضعف در دست یا پای شکسته و ناتوانی در تحمل وزن توسط آنها
علل بوجود آمدن شکستگیها :
وارد آمدن صدمه و آسیب به جایی که دچار شکستگی میشود.
بیماریهای بوجود آورنده انواع شکستگیها
1- تومور استخوان یا مغز استخوان
2- فعالیتهایی که خطر شکستگی را به همراه دارند.
3- سن بالا؛ افراد مسن بیشتر زمین میخوردند و استخوانهای آنها شکننده است.
4- انجام کارهای خطرناک
5- -پوکی استخوان یا استئوپورز
روشهای پیشگیری ازبوجود آمدن شکستگیها :
1- قبل از رانندگی از مشروبات الکلی یا داروهای آرامبخش استفاده نشود.
2- استفاده از لباسها و وسایل حفاظتیبه هنگام ورزش
3-- استفاده از کمربند ایمنی به هنگام حرکت با اتومبیل
4- در صورتی که فرد دچار پوکی استخوان هست، دستورات درمانی مربوطه را به دقت رعایت نموده، و از موقعیتهایی که خطر صدمه رسیدن به شما وجود دارد دوری گزیند.
5--شرایط خانه را از لحاظ ایمنی مناسب گردد.(فرشها خوب به کف چسبیده باشند، کفپوش خانه لیز نباشد، نردهها شل نباشد، روی کف وان حمام نیز یک حصیر یا پوشش مناسب انداخته شود، و غیره)
عوارض شکستگیها :
1- شوک ناشی از خونریزی
2- احتمال به هم نپیوستن قطعات شکسته استخوان
3- حرکت یک آمبولی چربی (یک تکه تجمع سلولهای چربی) از ناحیه آسیب به ریهها یا مغز
4- انسداد سرخرگهای نزدیک محل شکستگی
5- با انجام مراقبتهای اولیه و بعدی مناسب، معمولاً خوب میشود، شکستگی را باید ابتدا جا انداخت و سپس در اسرع وقت اندام مربوطه را بیحرکت کرد (معمولاً باگچ). جا انداختن شکستگی بعد از 6 ساعت بسیار مشکل است.
زمان التیام شکستگی متغییر است. بهبودی وقتی کامل است که استخوان در محل شکستگی حرکت نداشته باشد، و عکس نیز نشاندهنده التیام کامل باشد.
درمان انواع شکستگیها :
1- مراقبتهای اولیه جهت کنترل خونریزی، پوشاندن هر گونه زخم باز، حرکت دادن بیمار، در کمترین حد ممکن، سپس انتقال به بیمارستان یا سایر مراکز اورژانس
2- عکسبرداری از استخوان
3- انتهای قطعات شکسته استخوان با مانور مخصوص دوباره سر جای خود باز گردانده میشوند (جا انداختن استخوان)
4- اغلب شکستگیها پس از جا انداختن نیاز به بیحرکت کردن با گچ یا آتل دارند.
5- انجام جراحی در صورتی که برای ترمیم شکستگی نیاز به وسایل مخصوص مثل میله، پیچ، و غیره باشد.
فیزیوتراپی برای بازتوانی
6- داروهای ضد درد و شلکننده عضلانی در صورت نیاز
7- بیحرکت بودن استخوان برای مدت طولانی میتواند باعث کاهش حجم عضله، خشکی در مفاصل نزدیک به محل شکستگی، و ادم (جمع شدن مایع در بافتها) شود. بنابراین مهم است که اندام مربوطه را هر چه سریعتر به حرکت درآورد (البته تا حدی که بیخطر باشد).
8- فعالیتهای عادی خود را به محض بهبود علایم از سر گیرید.
9- هیچ رژیم خاصی توصیه نمیشود، از ویتامین ـ ث و مکمل عنصر روی، برای تسریع التیام شکستگی استفاده نمایید.
شرایطی که باید در صورت مشاهده به پزشک مراجعهشود
اگر علایم شکستگی استخوان را وجود دارد .
اگر یکی از مشکلات زیر پس از بیحرکت سازی (گچ گرفتن) یا جراحی رخ دهد:
1 ـ تورم در بالا یا پایین ناحیه شکستگی
2 ـ درد شدید و مداوم
3 ـ آبی یا خاکستری شدن پوست زیر ناحیه شکستگی، به خصوص بروز چنین تغییر رنگی در زیر ناخنها، یا کرختی و از دست دادن حسها در زیرناحیه شکستگی
4 - در صورت بروز هر کدام از موارد فوق سریعاً مراجعه کنید.